İş Yaşamınız Sizi Tüketiyor mu?

Tükenmek mümkün mü? Nedir bu Tükenmişlik sendromu? 

Tükenmişlik sendromu en çok iş hayatlarında karşımıza çıkmaktadır. Tükenmişlik sendromu işe gittikçe motivasyonunuz azalıyorsa, sık hatalar yapıyorsanız ve yaptığınız iş size önemsiz geliyorsa tükenmiş sendromuna yakalanmış olabilirsiniz.

Herkes yeni işe başlarken birtakım hayaller ve hedeflerle başlar fakat karşılaşılan güçlükler, yapılan hatalar ve gerçekleşmeyen umutlar ve hayaller gittikçe azalır. Umudu azalan bazı insanlar iş değişikliği yaparlar. Bazı insanlar azalan umutları karşısında çevresindeki insanları ve sistemi değiştirmeye çalışırken bazıları elinden bir şey gelmeyeceğini düşünürler.

Umudunu yitiren kişilerin yaptığı işlerin değerleri azalır, işe gitmek bir işkence haline gelmeye başlar. Umudunu yitiren kişi çarktan ayrılmak yerine çarkın içinde kalmayı tercih eder. Tükenmişlik sendromu her iş kollarında görülse de bazı iş kollarında daha sık görülmektedir. Ev hanımlığı da bir iş kolu olduğu için ev hanımlığında da tükenmişlik sendromunu görebiliriz.

Tükenmişlik sendromunun belirtileri

• Baş ağrısı 
• Mide ağrısı 
• Nefes alma güçlüğü
• Kilo kaybı 
• Sürekli yorgunluk hissi 
• Dikkat dağınıklığı
• Uyku problemleri
• Kalp çarpıntısı 
• Kendini değersiz hissetme 
• Umutsuzluk 
• Kararsızlık
• Endişe 
• Sabırsızlık
• İnsan ilişkilerinde bozulma

Tükenmişlik sendromunun nedenleri nelerdir?

Tükenmişlik sendromunun yaygın olarak görülen insanlara bakıldığında çoğunun hizmet sektöründe çalıştığı gözlemlenmiştir. Bu kişilerin yoğun ve stresli bir iş temposu vardır. Yoğunluk ve stres tükenmişlik sendromu nedenleri arasında birinci sıralarda yer almaktadır. Yüksek sorumluluk alması gereken kişiler, zamanla yarışanlar, küçük ayrıntılara hassasiyet gösteren kişilerde tükenmişlik sendromuna yakalanma ihtimali daha yüksektir.

Bu sendromun çevre faktörüyle oluşabileceği gibi kişisel faktörlerde çok etkilidir. Bu durum işe heyecanla başlayan ve istekli başlayan kişilerde daha sık görülürken hayır diyemeyenler kişilerde, mükemmeliyetçilik kişiliğine sahip olanlarda, kendi özel hayatından gereğinden fazla  ödün veren kişilerde tükenmişlik sendromuna yakalanma ihtimali daha yüksektir. 

Tükenmişlik sendromunda anksiyete ve depresyona kadar uzanabilir. Alkol ve madde bağımlılığı artar. Sık izin alma, İşe geç kalmalar olabilir aynı zamanda iş arkadaşlarıyla iletişimi ve etkileşiminde bozulmalar meydana gelebilir. 

Tükenmişlik sendromunun ayak seslerini duyunca yapmanız gerekenler;

• Kendinize zaman ayırın

Müzik dinlemek, sinemaya gitmek, kitap okumak gibi kendinizle geçireceğiniz zamanlar iş hayatınızdaki verimi artıracak ve hem sosyal hayatınıza da olumlu yönde etki sağlayacaktır. 

• Spor yapmak, yürüyüşlere çıkmak
• Aileyle yapılan aktiviteler
• İş dışında yapılan hobiler 
• Mesai bitiminden sonra iş ile ilgili konularda konuşmamak 
• Sağlıklı ve yeterli uyku 
• Her işin üstesinden gelirim demek yerine kendini yormadan yapabileceklerini yapmak
• İşverenle problemleri konuşmak

Problemler giderilemiyorsa tükenmeden işten ayrılma zamanı gelmiştir. 

Uzman Aile Danışmanı Nefise Eryılmaz